Bà Đào Kim Hoa giải trình với Ban Kiểm tra HNV

Có chứng cứ bà Đào Kim Hoa lừa dối

Chiều nay, 25/6, Ban Kiểm tra Hội nhà văn Việt Nam đã họp tại số 9 Nguyễn Đình Chiểu (Hà Nội) để nghe bà Đào Kim Hoa giải trình việc tham dự Festival thơ quốc tế Đài Bắc 2001. Bà Đoàn Thị Lam Luyến - Phó giám đốc Trung tâm Quyền tác giả Văn học Việt Nam cũng được mời tham dự.

Bà Hoa đã có bản giải trình chi tiết về toàn bộ quá trình từ khi “hình thành lời mời”, việc “chuẩn bị cho chuyến đi”, “hoạt động ở Đài Loan” kèm theo một số giấy tờ liên quan.

Bản thảo 2 bài thơ của Lò Ngân Sủn gửi BTC Festival thơ do bà Hoa cung cấp
Bản thảo 2 bài thơ của Lò Ngân Sủn gửi BTC Festival thơ do bà Hoa cung cấp

Theo bà Hoa thì nhà văn Xuân Tùng (khi ấy là phó TBT Tạp chí Văn học nước ngoài) có rủ bà đi dự trại sáng tác dành cho các văn nghệ sĩ quốc tế tổ chức ở Đài Loan. Ông muốn bà đi cùng giúp làm phiên dịch tiếng Anh và bàn nhau nếu đi được ba người là hay nhất. Thế nhưng do kinh phí hạn hẹp, Trại sáng tác quốc tế Đài Bắc chỉ mời được một người.

Nhà văn Xuân Tùng do có hạn chế về sức khỏe và ngôn ngữ giao tiếp nên đã nhường cho bà Hoa đi. Lúc ấy bà Hoa ngại vì “biết mình vô danh tiểu tốt, chỉ là người dịch thôi, sợ Ban tổ chức không chấp nhận”. Nhưng được ông Tùng động viên nên bà vẫn làm thủ tục gửi sang Đài Loan.

Phần hồ sơ bà khai mình viết thơ, làm báo, nghiên cứu văn hóa các nước… và những tác phẩm chính là tác phẩm dịch chứ không khai mình có sáng tác nào cả. Chuyến đi này bà xin đi theo theo hình thức nghỉ việc riêng, không lấy danh nghĩa Hội nhà văn.

Trong Chương trình trại sáng tác quốc tế Đài Bắc có việc tham dự Festival thơ Quốc tế và đọc thơ. Các đại biểu phải gửi thông tin cá nhân và thơ sang cho BTC. Lúc đó bà chỉ nghĩ đơn giản là có thể đọc thơ của người khác mà mình đã dịch sang tiếng Anh.

Và cũng do sự đơn giản này mà bà không báo cáo với ai, chuyển qua email 4 bài thơ của Hữu Thỉnh và Lò Ngân Sủn cho Ms. Kaitlin (điều phối viên chương trình). Bà tái khẳng định bản tiếng Anh này ghi rõ là thơ do bà và Joseph Duemer dịch chung.

Bà nói rằng khi ấy “suy nghĩ rất nông cạn: cần thì đọc, không cần thì thôi”. Khi đọc thơ, bà lại nói ‘bằng tiếng Anh rõ ràng, mạch lạc, tôi chỉ là người dịch, tái tạo và chuyển ngữ hai nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam…” và “chắc chắn rằng theo bản tiếng Anh, khó ai có thể nhầm tôi là tác giả”.

Bà không biết tiếng Trung, nên không quan tâm đến các tài liệu tiếng Trung và cam đoan là việc đọc thơ không hề có tiền thù lao. Ngoài tiền sinh hoạt phí do BTC cấp, bà không ký nhận bất kỳ khoản tiền nào khác.

Cuối phần giải trình bà cho rằng vụ việc trên là “một sự nhầm lẫn tai hại”, bà “không có một chút ý mưu đồ đen tối nào dám “đạo”, “mạo” danh hai anh (Hữu Thỉnh, Lò Ngân Sủn)” mà bà rất kính trọng và yêu mến. “Lúc đó tôi suy nghĩ hết sức nông cạn chỉ vì ham vui một chuyến đi”, bà chân thành “kính mong hai anh suy xét, sự đã rồi, búa rìu dư luận đã quá đủ rồi…” và “chờ sự phán xét của hai anh”.

Bà cũng “biết ơn chị Trang Hạ đã giúp bạn đọc Đài Bắc hiểu đúng sự thật, trả lại đúng tên tác giả và tác phẩm cho nhà thơ Hữu Thỉnh và nhà thơ Lò Ngân Sủn”.

Phần giải trình của bà Hoa khá chi tiết, nhưng vẫn còn một số điểm cần phải được kiểm chứng lại để đảm bảo sự chính xác.

Chẳng hạn, nếu đúng là bà gửi bản thơ dịch sang, thì dưới mỗi bản đều ghi tên ba người, một tác giả (Hữu Thỉnh hoặc Lò Ngân Sủn) cùng hai người dịch (Đào Kim Hoa và Joseph Duemer). Vậy tại sao khi in thành sách, phía Đài Loan lại chỉ ghi mỗi Đào Kim Hoa là tác giả?

Sự nhầm lẫn (nếu có) thì từ khâu nào? Từ bà Kaitlin (người đầu tiên nhận bản thảo do bà Hoa cung cấp), từ Ban tổ chức Festival, hay từ nhà thơ Trần Lê sau khi dịch từ tiếng Anh sang tiếng Hoa?

Một trong những điểm mấu chốt là Hợp đồng bản quyền mà các nhà thơ tham dự phải ký với BTC, đồng ý cho sử dụng thơ của mình in ấn tại Festival thơ 2001. Khi được hỏi bà có ký Hợp đồng bản quyền này không thì rất tiếc là bà Hoa nói rằng thời gian đã lâu nên không nhớ có ký hay không.

Nhận thấy đây là một vụ việc phức tạp liên quan đến uy tín của Hội nhà văn Việt Nam, danh dự và số phận của một con người, quyền lợi của hai tác giả - nhà thơ, sự phẫn nộ trong dư luận các nhà văn và độc giả, Ban Kiểm tra Hội nhà văn đã quyết định sẽ làm công văn gửi Cục Văn hóa Đài Bắc đề nghị cung cấp toàn bộ hồ sơ tài liệu liên quan đến việc bà Đào Kim Hoa tham dự Trại sáng tác và Festival thơ quốc tế 2001.

Chỉ khi có đủ tài liệu thì Hội nhà văn Việt Nam mới có thể đưa ra cách xử lý của mình. Như vậy để có được câu trả lời cuối cùng cho vụ việc này, chắc chắn bạn đọc sẽ phải chờ đợi thêm một thời gian nữa.

Theo Việt Khôi (VNN)

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm