Nghĩa vụ công dân không chỉ từ sự tự giác

Cụ thể, theo Điều 102 Bộ luật Hình sự hiện hành, người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Còn phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù 1-5 năm: Người không cứu giúp là người đã vô ý gây ra tình trạng nguy hiểm; người không cứu giúp là người mà theo pháp luật hay nghề nghiệp có nghĩa vụ phải cứu giúp.

Đề xuất mới về nội dung này được đưa ra ở Điều 131 dự thảo, cụ thể phạm tội dẫn đến hậu quả từ hai người trở lên chết thì bị phạt tù 3-7 năm.

Thực tế cho thấy không ít người đã được cứu sống vì được người khác cứu giúp kịp thời. Nhưng hầu hết trong số đó xuất phát từ tấm lòng của mỗi người, tức từ nghĩa vụ mang tính cộng đồng hơn là từ trách nhiệm, ý thức chấp hành pháp luật. Không ít trường hợp đã dửng dưng trước sự sống chết của người khác và mặc nhiên bỏ quên cả phần trách nhiệm công dân của mình đã được pháp luật quy định một cách hẳn hoi.

Vì vậy việc tăng nặng hình phạt đối với hành vi trên này nhằm mục đích nâng cao trách nhiệm của mỗi công dân trước việc phải cứu giúp người đang trong tình trạng nguy hiểm. Đó chính là sự đặt nặng trách nhiệm của mỗi cá nhân trong xã hội.

Tuy nhiên, để chuyển từ sự kêu gọi ý thức tự giác cá nhân qua trách nhiệm công dân, như một phản xạ có điều kiện của mỗi người đối với sinh mệnh của cộng đồng, Nhà nước cũng cần có những hành xử phù hợp hơn để khuyến khích công dân thực hiện quy định này. Theo đó, việc tiếp nhận, thủ tục khai báo cần phải dễ dàng hơn theo hướng kêu gọi sự hợp tác chứ không phải áp hết sự nghi ngờ của mình lên một người làm việc tốt rồi bắt khai đi khai lại, vặn đi vặn lại… tốn rất nhiều thời gian, công sức cho cả việc khai báo và làm chứng. Những điều như thế sẽ làm cho người cứu giúp thấy “chẳng được gì” và họ sẽ không lặp lại điều đó ở những lần sau nữa. Và dần trở thành vô cảm. Sự vô cảm từ một người có thể lây lan sang người khác và tạo thành sự vô cảm chung của toàn xã hội.

Vì thế cùng với việc tăng trách nhiệm hình sự thì Nhà nước phải khuyến khích, động viên tính nhân văn vốn có trong mỗi con người, cũng như tạo điều kiện thuận lợi để họ được thực hiện ý thức công dân của mình. Nếu không, việc tăng trách nhiệm hình sự đó mới chỉ giải quyết được yếu tố cần của vấn đề.

MẠNH LÊ

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm

Ngẫm chuyện bồi thường và quy hoạch treo

Ngẫm chuyện bồi thường và quy hoạch treo

(PLO)- Chậm chân, vướng quy hoạch nên không thể chuyển mục đích sử dụng đất khiến hai mảnh đất liền kề chênh lệch 10 lần về giá bồi thường vì bên đất nông nghiệp, bên đất ở. Đây là thực tế đáng suy ngẫm về công tác quy hoạch và chính sách bồi thường...

Cao tốc và tính mạng con người

Cao tốc và tính mạng con người

(PLO)- Đêm 10-3, cao tốc Cam Lộ - La Sơn xảy ra vụ tai nạn giữa xe khách và xe tải làm hai vợ chồng trẻ thiệt mạng và nhiều người bị thương. 

Khát vọng vươn lên của thị trường chứng khoán Việt

Khát vọng vươn lên của thị trường chứng khoán Việt

(PLO)- Nâng cấp thị trường chứng khoán sẽ tạo ra một vị thế và khả năng cạnh tranh mạnh mẽ hơn cho thị trường vốn VN trên trường quốc tế, gia tăng niềm tin và thu hút nguồn lực từ nhà đầu tư nước ngoài...

Đường đến kỳ tích của ngành y tế

Đường đến kỳ tích của ngành y tế

(PLO)- Nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng tăng, vì thế ngành y tế cần không ngừng phát triển, nâng cao chất lượng để đáp ứng tốt nhu cầu ấy.

'Ai không dám làm thì đứng sang một bên'

'Ai không dám làm thì đứng sang một bên'

(PLO)- Cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm khi thực hiện trọng trách trước Đảng, trước nhân dân với động cơ trong sáng, vì lợi ích chung thì Đảng và nhân dân luôn ghi nhớ và đánh giá công bằng.

Khó vạn lần, dân vận tốt sẽ xong

Khó vạn lần, dân vận tốt sẽ xong

(PLO)- Công tác dân vận có thành công thì chủ trương, quyết sách phải đúng đắn, hợp lòng dân và khi có điều này thì mọi dự án, công trình có “khó vạn lần dân liệu cũng xong”.

Dẹp 'bến cóc', chẳng lẽ bó tay?

Dẹp 'bến cóc', chẳng lẽ bó tay?

(PLO)- Nếu chính quyền địa phương và lực lượng chức năng quyết liệt hơn thì có lẽ kết quả “dẹp loạn” các “bến cóc” đã khác!

Để ai cũng có Tết

Để ai cũng có Tết

(PLO)- Năm qua là một năm có nhiều khó khăn nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn ráng chăm lo, thưởng Tết cho người lao động; riêng tại TP.HCM, tiền thưởng Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 bình quân hơn 12,3 triệu đồng/người.

Tuấn Hải đi bóng đầy tự tin trước đối thủ lớn Nhật Bản.

Thầy trò HLV Troussier và niềm tin không đánh mất

(PLO)- Sau trận thua Nhật Bản 2-4, những người còn nghi ngờ thầy trò HLV Troussier phải nhìn lại về lối chơi chủ động kiểm soát bóng và khả năng của đội tuyển VN sẽ lột xác ngoạn mục trong tương lai.

Người đánh bắt thủy sản chân chính trên sông Đồng Nai căm phẫn với những kẻ khai thác thủy sản kiểu tận diệt.

Phải chặn ngay nạn tận diệt tôm bằng thuốc trừ sâu

(PLO)- Các lực lượng chức năng cần bắt đầu bằng việc bám sát, khoanh vùng các đối tượng để tuyên truyền, nhắc nhở các quy định về nghiêm cấm sử dụng thuốc trừ sâu để bắt tôm và cảnh báo họ sẽ bị xử lý nghiêm nếu vi phạm.

'Cán bộ chưa biết sợ hay lòng tham không đáy?'

'Cán bộ chưa biết sợ hay lòng tham không đáy?'

(PLO)- Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai đặt vấn đề như trên tại hội nghị tổng kết công tác ngành nội chính Đảng và Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh.

Tiểu thương có thể 'làm chủ' nền tảng livestream

Tiểu thương có thể 'làm chủ' nền tảng livestream

(PLO)- Hoạt động livestream bán hàng tại chợ Bến Thành và tại các chợ hoa ở miền Tây chỉ là bước khởi đầu trong việc kết hợp giữa hoạt động kinh doanh offline và online, kết hợp giữa thương mại và giải trí...

'Bắt trend' trở thành công dân số

'Bắt trend' trở thành công dân số

(PLO)- Với sự chuyển động mạnh mẽ của hệ sinh thái chuyển đổi số, bất kể người dân nào giờ đây cũng có thể “bắt trend” trở thành công dân số.