“Tạm dừng nhập cư không có nghĩa là cấm”

Như đã thông tin, ngày 7-2, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) đã có văn bản yêu cầu Sở Tư pháp TP Đà Nẵng nêu rõ quan điểm về bốn vấn đề trong Nghị quyết 23/2011 của HĐND TP Đà Nẵng. Đó là việc tạm dừng đăng ký hộ khẩu đối với người nhập cư; cấm chuyển nhượng nhà chung cư, nếu vi phạm sẽ cưỡng chế thu hồi nhà; giữ phương tiện 60 ngày đối với học sinh chưa đủ tuổi lái xe; tạm dừng đăng ký mới và tước giấy phép kinh doanh cơ sở cầm đồ vi phạm.

Ngày 21-2, ông Nguyễn Bá Sơn, Giám đốc Sở Tư pháp TP Đà Nẵng, đã trả lời Pháp Luật TP.HCM về quan điểm của Sở Tư pháp khi thẩm định các nội dung của Nghị quyết 23/2011 nói trên.

Tạm dừng để chờ ý kiến trung ương

. Nghị quyết 23/2011 của HĐND TP có nội dung tạm dừng giải quyết đăng ký thường trú mới đối với các trường hợp có chỗ ở là nhà thuê, mượn, ở nhờ, không có nghề nghiệp ổn định… Điều này có trái với quy định pháp luật hiện hành, thưa ông?

+ Thực tế những năm qua cho thấy một bộ phận lớn người nhập cư là người không nghề nghiệp, không có nhà cửa, không có chỗ ở ổn định hoặc có nhiều tiền án, tiền sự ồ ạt đổ về các quận nội thành Đà Nẵng làm cho sức chịu đựng của hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục quá tải. Tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật và tội phạm hình sự các loại diễn biến phức tạp, trật tự an toàn xã hội bị đe dọa. Một số mục tiêu của TP đạt được trong 15 năm qua và những mục tiêu đặt ra trong những năm tới như có môi trường đô thị văn minh và giàu tính nhân văn, có thiên nhiên trong lành và có đời sống văn hóa cao, làm giàu bằng kinh tế tri thức, một TP hấp dẫn và đáng sống… có nguy cơ bị phá vỡ hoặc không thực hiện được.

Người dân đến đăng ký nhập hộ khẩu tại quận Thanh Khê. Ảnh: LÊ PHI

Trước tình hình đó, các đại biểu HĐND đã thảo luận và biểu quyết thông qua nội dung này. Chủ trương tạm dừng trên cũng chỉ áp dụng trong khi chờ ý kiến chỉ đạo của trung ương và chỉ áp dụng trong phạm vi các quận trung tâm. Việc tạm dừng này cũng không áp dụng cho tất cả đối tượng. Mặt khác, việc tạm dừng đăng ký này không có nghĩa là cấm.

Căn cứ về luật thì tại khoản 2 Điều 4 Luật Cư trú quy định nguyên tắc đảm bảo hài hòa quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, lợi ích của Nhà nước, cộng đồng và xã hội; kết hợp giữa việc bảo đảm quyền tự do cư trú, các quyền cơ bản khác của công dân và trách nhiệm của Nhà nước với nhiệm vụ xây dựng, phát triển kinh tế-xã hội… Khoản 3 Điều 6 Luật Cư trú cũng quy định giao trách nhiệm cho UBND các cấp trong phạm vi quyền hạn của mình thực hiện quản lý nhà nước về cư trú tại địa phương. Ngoài ra, tại Điều 12 Luật Tổ chức HĐND và UBND 2003 có quy định: HĐND cấp tỉnh, TP trực thuộc trung ương có thẩm quyền “phân bổ dân cư và cải thiện đời sống nhân dân địa phương”. Điều 18 của luật này cũng có quy định “HĐND TP trực thuộc trung ương có thẩm quyền quyết định biện pháp quản lý dân cư TP và tổ chức đời sống đô thị”.

Sở Tư pháp TP Đà Nẵng nhận thấy việc tạm dừng này là không trái với Luật Cư trú và các quy định pháp luật khác.

Nhà ưu đãi thì không được sang nhượng

. Cũng tại Nghị quyết 23, từ năm 2012 TP Đà Nẵng nghiêm cấm việc chuyển nhượng nhà chung cư cho người khác, nếu vi phạm sẽ bị cưỡng chế thu hồi. Quy định như vậy liệu có xâm phạm quyền sở hữu của công dân?

+ Nhà chung cư được ghi trong Nghị quyết 23 là nhà chung cư trong chương trình “có nhà ở” của TP. Những căn hộ này thuộc quỹ nhà ở dành cho các đối tượng là cán bộ, công chức, người lao động, hộ giải tỏa bồi thường nhưng không đủ tiêu chuẩn bố trí tái định cư, hộ thuộc diện gia đình chính sách, phụ nữ đơn thân nghèo… được chính quyền TP giải quyết cho thuê để ở với giá ưu đãi hoặc không thu tiền. Ngoài ra, với các trường hợp người được chuyển nhượng, mua bán trao tay, nếu TP xác minh là không có chỗ ở thật thì vẫn được giải quyết cho thuê lại chứ không phải là thu hồi đối với mọi trường hợp. Còn đối với nhà chung cư mà tư nhân đã mua, có giấy tờ thì TP không cấm chuyển nhượng, mua bán.

Sở dĩ có quy định cấm chuyển nhượng là do thời gian qua có rất nhiều người được TP cho thuê nhà chung cư ưu đãi đã sang nhượng trái phép cho người khác để kiếm lợi. Trong khi đó, Nghị định 71/2010 quy định: “Người thuê, thuê mua nhà ở xã hội không được chuyển nhượng nhà ở dưới bất kỳ hình thức nào trong thời gian thuê, thuê mua nhà ở xã hội…”. Như vậy, Nghị quyết số 23 quy định thu hồi, cấm chuyển nhượng các chung cư trong diện này là phù hợp với quy định của pháp luật.

Rà soát để dẹp tiệm cầm đồ trá hình

. Thế còn việc tạm dừng đăng ký mới đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ, việc áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tước giấy phép các cơ sở kinh doanh vi phạm pháp luật thì sao, thưa ông?

+ Dịch vụ cầm đồ là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Tại Đà Nẵng, bên cạnh những cơ sở hoạt động đúng pháp luật đã có nhiều cơ sở kinh doanh núp dưới danh nghĩa dịch vụ cầm đồ nhưng lại tiêu thụ tài sản trộm cắp, cá cược, đánh bạc… ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội. Việc Nghị quyết 23 quy định tạm dừng cấp phép kinh doanh mới cho tiệm cầm đồ là để TP rà soát, phân loại, có quy hoạch cụ thể đảm bảo tốt công tác quản lý đối với loại hình kinh doanh dịch vụ này là rất cần thiết.

Về vấn đề tước giấy phép, trong Nghị định 73/2010 có quy định hình thức xử phạt bổ sung là tước giấy phép đối với một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (có tiệm cầm đồ) vi phạm pháp luật. Vì vậy việc tước giấy phép là có căn cứ.

Một điều đáng lưu ý thêm là trong Nghị quyết 23/2011 của HĐND TP Đà Nẵng không chỉ quy định tước giấy phép kinh doanh đối với dịch vụ cầm đồ vi phạm pháp luật mà áp dụng hình thức này đối với cả các dịch vụ kinh doanh khác như karaoke, quán bar, vũ trường, quán cà phê.

. Xin cảm ơn ông.

LÊ PHI