Tại phiên giải trình về việc ban hành văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh do Ủy ban Pháp luật của QH tổ chức ngày 24-12, đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (đoàn Hà Nội) cho rằng Quyết định 1623 của thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quy định về sản xuất kinh doanh vàng miếng SJC đã khiến người dân và doanh nghiệp (DN) bị thiệt hại.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam tại phiên giải trình. Ảnh: THÀNH VĂN
Không phải văn bản quy phạm pháp luật
“Vì sao lãnh đạo NHNN không lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức, DN và người dân trước khi ra Quyết định 1623 theo đúng trình tự thủ tục ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL)? Đây là sơ suất hay là “lách luật”? Trách nhiệm của lãnh đạo NHNN nói chung và thống đốc nói riêng như thế nào đối với những thiệt hại của người dân và DN do Quyết định 1623 gây ra?” - bà Khánh đặt câu hỏi.
Trả lời, Phó Thống đốc NHNN Đặng Thanh Bình cho biết tháng 4-2012, Chính phủ đã ban hành Nghị định 24, trong đó yêu cầu NHNN có trách nhiệm thực hiện can thiệp, bình ổn thị trường vàng, tổ chức, quản lý sản xuất vàng miếng. Để thực hiện, thống đốc NHNN đã ban hành Quyết định 1623, trong đó quy định rõ phạm vi điều chỉnh là quy định việc tổ chức vàng miếng của NHNN. “Đây là quyết định điều chỉnh tổ chức, quản lý sản xuất vàng miếng của riêng NHNN. Do đó, đây chỉ là quyết định điều chỉnh riêng của NHNN chứ không phải là quyết định thuộc dạng VBQPPL” - ông Bình nói và cho rằng vì đây là quyết định riêng biệt của NHNN nên việc ban hành phù hợp với Hiến pháp, pháp luật và đúng trình tự thủ tục.
Không đồng tình với trả lời trên, bà Khánh khẳng định Quyết định 1623 ban hành để điều chỉnh các quan hệ xã hội trong lĩnh vực kinh doanh vàng miếng nhưng lại không được ban hành theo quy định của Luật Ban hành VBQPPL là không phù hợp. “Đề nghị Ủy ban Pháp luật, Bộ Tư pháp kiểm tra, giám sát, xem lại văn bản trên có được ban hành đúng pháp luật hay không” - bà Khánh nói.
Bộ Tư pháp nhận lỗi
Đề cập đến các quy định đã và đang tiếp tục gây xôn xao dư luận như: ghi tên cha mẹ trong CMND; giao cho chính quyền địa phương, cơ sở phường-xã thu phí sử dụng đường bộ hay xử phạt xe không chính chủ…, nhiều đại biểu đề nghị làm rõ tính hợp lý của các văn bản trên, trách nhiệm của cơ quan thẩm định, của Chính phủ. “Quan điểm của Chính phủ về những quy định trên như thế nào, có tiếp tục thực hiện hay không?” - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Lê Minh Thông chất vấn.
Đáp lại, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam cho biết theo giải trình của cơ quan chủ trì là Bộ Công an thì quy định đề tên cha mẹ trên CMND là để quản lý xã hội tốt hơn. Tuy nhiên, vì có ý kiến khác nhau nên Chính phủ yêu cầu chỉ làm thí điểm. Hiện Chính phủ đã giao Bộ Tư pháp nghiên cứu, lấy ý kiến của các chuyên gia, tham khảo các nước để làm báo cáo. Căn cứ vào đó Chính phủ sẽ thảo luận để đi đến quyết định có nên làm chính thức hay không.
Làm rõ hơn vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường giải thích ghi tên cha mẹ trên CMND đã được quy định trong Nghị định 05/1999, sau đó tiếp tục ghi nhận tại Nghị định 170/2007. Khi đó Bộ Tư pháp có thẩm định và đúng là có đồng tình với nội dung dự thảo. “Sau khi dư luận lên tiếng, trong nội bộ Bộ Tư pháp cũng đã kiểm điểm, rút kinh nghiệm về câu chuyện thẩm định là hơi máy móc, thấy cái gì đã có rồi thì cứ kế thừa, chứ không nhìn một cách cụ thể, chi tiết, dưới lợi ích của người dân. Chúng tôi đã kiểm điểm và đã nhận khuyết điểm trước Chính phủ về vấn đề trên” - ông Cường cho hay.
| Không đồng tình nhưng vẫn thông qua Ý kiến thẩm định hiện nay về mặt giá trị pháp lý chưa rõ ràng. Cho nên có những vấn đề ý kiến thẩm định không đồng tình nhưng cuối cùng lại quyết định theo đa số của Chính phủ và nghị định vẫn được ban hành. Đây là điều phải cân nhắc thêm, trong đó có sự phối, kết hợp giữa Văn phòng Chính phủ và Bộ Tư pháp. Bên cạnh đó, chất lượng của văn bản thẩm định cũng phải xác đáng hơn nữa thì chắc chắn sẽ có được sự tâm phục, khẩu phục. Bộ trưởng Bộ Tư pháp HÀ HÙNG CƯỜNG |
THÀNH VĂN
