Theo hãng tin AP, ông Campbell nói các nhà lãnh đạo ở châu Á-Thái Bình Dương nên nhớ châu Á-Thái Bình Dương đang giữ vị trí đầu tàu của nền kinh tế toàn cầu, vậy nên cần phải có cái đầu sáng suốt, không để tranh chấp lãnh thổ trầm trọng thêm.
Trợ lý Ngoại trưởng Kurt Campbell khẳng định Mỹ luôn tin rằng hòa bình và ổn định ở châu Á-Thái Bình Dương là điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện tại. Dù Nhật là đồng minh nhưng Mỹ vẫn khẳng định không đứng về bên nào trong tranh chấp.
GS Carlyle Thayer ở ĐH New South Wales (Úc) cho rằng TQ triển khai tàu hải giám đến quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là động thái ăn miếng trả miếng và chứng tỏ TQ nhạy cảm với vấn đề tranh chấp chủ quyền như thế nào.
Ông nhận định động thái này chỉ làm nghiêm trọng thêm tình hình tranh chấp và dự báo tình trạng đối đầu Trung-Nhật ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư sẽ căng thẳng như ở bãi cạn Scarborough giữa TQ và Philippines.
Tuy nhiên, theo AP, GS Carlyle Thayer cho rằng hai tàu hải giám của TQ sẽ chỉ dám lượn lờ ở vòng ngoài quần đảo tranh chấp chứ không vào khu vực 12 hải lý của Nhật và đây chỉ là thái độ diễu võ giương oai chứ không bên nào dám tiến xa hơn.
Ông khẳng định TQ dè chừng chứ không dám lộng hành như ở bãi cạn Scarborough bởi lẽ so với Philippines, lực lượng phòng vệ bờ biển Nhật rất chuyên nghiệp, năng động và hải quân Nhật rất mạnh.
Báo Wall Street Journal(Mỹ) dẫn lời học giả Tống Quân Anh ở Viện Nghiên cứu quốc tế (TQ) nhận xét sự hiện diện của tàu hải giám TQ gần quần đảo tranh chấp với Nhật thể hiện hai thái độ. Một mặt chính quyền TQ muốn thỏa mãn làn sóng chủ nghĩa dân tộc chống Nhật của dư luận trong nước, mặt khác TQ vẫn tránh ảnh hưởng đến quan hệ thương mại với Nhật, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế TQ đang có dấu hiệu suy giảm.
Học giả này cho rằng trước sau TQ vẫn chủ trương tránh leo thang căng thẳng với Nhật và trong quá khứ, hầu như TQ không triển khai tàu vũ trang đến quần đảo tranh chấp Điếu Ngư.
GS Yoshihiko Yamada ở ĐH Tokai (Nhật) đánh giá các tuyên bố đe dọa của TQ sau khi chính phủ Nhật mua lại ba đảo thuộc quần đảo Senkaku chỉ là hình thức đối phó bên ngoài chứ thực ra không có gì đáng quan ngại.
ĐĂNG KHOA
