Tóc điểm xuyết mấy sợi bạc, da ngăm tựa như dân chài miền biển, anh Tiến cho biết trong lần đầu tiên tôi gặp anh: “Tôi vừa đi một lượt mấy tỉnh về. Một mình một xe máy, đi từ Lào Cai xuống tận Hòa Bình, loanh quanh ở Nam Định rồi lại vòng về Hà Nội, ăn dầm nằm dề ở Vĩnh Phúc cả tuần và bây giờ đang ngồi đây với nhà báo. Chắc mai kia hễ nghe có động, tôi lại phải lên đường”.
Hễ đi là thắng!
Anh Tiến không chỉ ham đi, anh còn “ăn đứt” đồng đội ở thành tích bắt nã. Hầu như chuyến xuất quân nào của anh cũng đem lại kết quả. Có đợt, anh cùng đồng đội lần theo dấu tội phạm xuống tận các tỉnh phía Nam bắt giữ một đối tượng giết người cực kỳ nguy hiểm. Dọc đường đi, cả tổ công tác do anh chỉ huy còn tiện thể bắt thêm một đối tượng nữa cũng đang nằm trong danh sách truy nã của công an tỉnh.
Có những thời điểm trung tá Đỗ Mạnh Tiến liên tiếp đánh án thành công, như đỉnh điểm trong các năm từ 2007 đến 2009. Anh đã trực tiếp xây dựng, lên kế hoạch xác minh truy bắt đối tượng ở nhiều nơi, nhiều địa bàn như miền Nam, Tây Nguyên, thậm chí còn sang tận Trung Quốc, phối hợp với công an bên đó bắt giữ tội phạm thành công. Trong ba năm này anh đã bắt giữ được 50 đối tượng, trong đó có trên 30 đối tượng nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm, vận động được hai đối tượng ra đầu thú. Cũng trong thời gian này, anh còn tham gia vào việc giải cứu một cháu bé 16 tháng tuổi bị bác ruột bắt cóc đòi 100 triệu đồng tiền chuộc.
Lao mình vào công tác, anh Tiến có lúc quên béng đi sức khỏe của bản thân. Đưa tay chỉ xuống bụng, anh kể: “Hôm đó chúng tôi truy bắt một đối tượng ở khu vực Tây Nguyên, bỗng dưng tôi thấy bụng đau dữ dội, đồng đội liền đưa vào bệnh viện gần nhất, sau đó bác sĩ chẩn đoán tôi đau ruột thừa, chỉ cần chậm mấy phút nữa thì e rằng tính mạng khó bảo toàn”.
Cõng tội phạm xuống núi
Có một tình huống vừa bi, vừa hài được trung tá Đỗ Mạnh Tiến ghi vào nhật ký đánh án. Đó là lần anh theo dấu một đối tượng bị truy nã về tội buôn bán phụ nữ và trẻ em.
Đối tượng là một phụ nữ, sau một thời gian vượt biên trốn án, nghe ngóng tình hình có vẻ yên ắng, bà ta lén quay trở về thăm nhà. Nào ngờ trung tá Tiến đón lõng khiến cho bà ta bất ngờ, hoảng hốt. Lúc ấy, bà ta nài nỉ trung tá Tiến cho phép bà vào nhà thăm đứa con nhỏ đang say ngủ lần cuối, rồi sau đó sẽ ngoan ngoãn “theo chân cán bộ về chịu tội”. Anh Tiến đưa mắt quan sát ngôi nhà chật hẹp, chơ vơ trên dốc núi, địa thế ấy rất khó để cho bà ta bỏ trốn, do đó anh gật đầu đồng ý. Được một lát sau bà ta bước ra, nước mắt ngắn dài chảy nhòe nhoẹt trên mặt, nói trong nước mắt: “Cán bộ ơi, tội tôi to lắm. Nhờ cán bộ trông con hộ tôi!”. Vừa dứt lời, bà ta cầm nắm lá khô màu đen đưa lên miệng nhai ngấu nghiến, nuốt vội vàng, sau đó lăn đùng xuống đất bất tỉnh.
Trong lúc anh Tiến còn ngỡ ngàng về hành vi tự tử đột ngột của tội phạm thì bố chồng của bà ta lên tiếng trấn an. “Cán bộ đừng lo, nó khỏe lắm, nó dọa chết mấy lần rồi mà nó vẫn sống đấy”. Anh Tiến lấy lại bình tĩnh, tuy nhiên anh vẫn e ngại lỡ như nắm lá đó là lá ngón (một loại lá cực độc phổ biến ở miền núi) thì khả năng nguy hiểm đến tính mạng rất cao, cuộc truy bắt của anh sẽ thất bại.
Trung tá Đỗ Mạnh Tiến trong những lần cùng đồng đội tầm nã ở khu vực biên giới với Trung Quốc.
Nghĩ vậy, sau khi tìm đủ cách để cho người phụ nữ hồi tỉnh nhưng bất thành, anh Tiến bế xốc bà ta lên vai, xăm xăm bước đi thật nhanh xuống trạm xá gần nhất. Đường đi trơn trượt, nhầy nhụa giữa mùa mưa nếu đi một mình đã khó, huống hồ phải cõng trên lưng một người đàn bà đang nằm sóng soài bất tỉnh. Dù đã quen với những cuộc luồn rừng băng núi nhưng anh Tiến cũng mất mấy phen ngã dúi dụi.
Trung tá Tiến vã mồ hôi khi đưa được người đàn bà vào trạm xá. Cán bộ y tế, sau khi thăm khám tình trạng sức khỏe, đã mỉm cười và nói với trung tá Tiến: “Bà ấy không sao đâu, loại lá mà bà ấy ăn hoàn toàn vô hại”. Đến lúc này, người đàn bà lập tức… choàng tỉnh, lí nhí xin lỗi người vừa cõng mình đi hàng cây số và chấp nhận theo anh về chịu án.
Thấu tình đạt lý
Kiên quyết truy bắt tội phạm, tuy nhiên ẩn đằng sau vẻ ngoài kiên định và gân guốc, anh Tiến còn là một con người biết thấu tình đạt lý. “Có những lúc, luật pháp cũng phải mềm mại, nhân văn một chút…” - trung tá Đỗ Mạnh Tiến nói. Rồi anh kể cho tôi nghe câu chuyện truy bắt một đối tượng cũng về tội buôn bán phụ nữ và trẻ em.
Đối tượng chạy trốn, vượt biên sang Trung Quốc rồi lấy chồng ở bên ấy. Tuy nhiên, sợi dây tình cảm với người thân và quê hương vẫn vương víu nơi Hoàng Thanh Xuân, tên của đối tượng. Trung tá Đỗ Mạnh Tiến nhiều lần động viên gia đình khuyên bảo Xuân ra đầu thú.
Sau những chuyến đánh án, trung tá Đỗ Mạnh Tiến lại trở về với nhiệm vụ chính là Đội trưởng đội truy nã tội phạm, Công an tỉnh Lào Cai.
Một ngày kia, bố Xuân tự thiêu vì uất ức chuyện gia đình, Xuân đã lén về nhà để chịu tang. Thuộc cấp của anh Tiến đề xuất, đây là cơ hội tốt để bắt Xuân nhưng anh gạt đi và bảo: “Nghĩa tử là nghĩa tận, nên để cô ấy làm tròn chữ hiếu với bố mình”. Sau ba ngày chịu tang bố, Xuân biến nhanh khỏi nhà và trở lại Trung Quốc. Trung tá Tiến động viên anh em trong đội kiên nhẫn chờ đợi. Dịp cúng 49 ngày, Xuân lại về. Cũng như lần trước, sau đó Xuân lại trốn đi mà không chịu ra đầu thú. Và đến dịp cúng 100 ngày, Xuân cũng trở về thắp hương cho bố trước mộ. Theo tập tục tín ngưỡng dân gian thì sau 100 ngày vong hồn mới thực sự siêu thoát, việc trả hiếu với người quá cố đã xong. Đến lúc này anh Tiến mới thực hiện lệnh bắt. Dù việc bắt giữ kéo dài, nhưng hành động của trung tá Đỗ Mạnh Tiến - do nắm được đặc điểm tâm lý của đối tượng - đã khiến cho Xuân “tâm phục, khẩu phục” và người dân địa phương hoan nghênh.
Hễ đi là thắng!
Anh Tiến không chỉ ham đi, anh còn “ăn đứt” đồng đội ở thành tích bắt nã. Hầu như chuyến xuất quân nào của anh cũng đem lại kết quả. Có đợt, anh cùng đồng đội lần theo dấu tội phạm xuống tận các tỉnh phía Nam bắt giữ một đối tượng giết người cực kỳ nguy hiểm. Dọc đường đi, cả tổ công tác do anh chỉ huy còn tiện thể bắt thêm một đối tượng nữa cũng đang nằm trong danh sách truy nã của công an tỉnh.
Có những thời điểm trung tá Đỗ Mạnh Tiến liên tiếp đánh án thành công, như đỉnh điểm trong các năm từ 2007 đến 2009. Anh đã trực tiếp xây dựng, lên kế hoạch xác minh truy bắt đối tượng ở nhiều nơi, nhiều địa bàn như miền Nam, Tây Nguyên, thậm chí còn sang tận Trung Quốc, phối hợp với công an bên đó bắt giữ tội phạm thành công. Trong ba năm này anh đã bắt giữ được 50 đối tượng, trong đó có trên 30 đối tượng nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm, vận động được hai đối tượng ra đầu thú. Cũng trong thời gian này, anh còn tham gia vào việc giải cứu một cháu bé 16 tháng tuổi bị bác ruột bắt cóc đòi 100 triệu đồng tiền chuộc.
Lao mình vào công tác, anh Tiến có lúc quên béng đi sức khỏe của bản thân. Đưa tay chỉ xuống bụng, anh kể: “Hôm đó chúng tôi truy bắt một đối tượng ở khu vực Tây Nguyên, bỗng dưng tôi thấy bụng đau dữ dội, đồng đội liền đưa vào bệnh viện gần nhất, sau đó bác sĩ chẩn đoán tôi đau ruột thừa, chỉ cần chậm mấy phút nữa thì e rằng tính mạng khó bảo toàn”.
Cõng tội phạm xuống núi
Có một tình huống vừa bi, vừa hài được trung tá Đỗ Mạnh Tiến ghi vào nhật ký đánh án. Đó là lần anh theo dấu một đối tượng bị truy nã về tội buôn bán phụ nữ và trẻ em.
Đối tượng là một phụ nữ, sau một thời gian vượt biên trốn án, nghe ngóng tình hình có vẻ yên ắng, bà ta lén quay trở về thăm nhà. Nào ngờ trung tá Tiến đón lõng khiến cho bà ta bất ngờ, hoảng hốt. Lúc ấy, bà ta nài nỉ trung tá Tiến cho phép bà vào nhà thăm đứa con nhỏ đang say ngủ lần cuối, rồi sau đó sẽ ngoan ngoãn “theo chân cán bộ về chịu tội”. Anh Tiến đưa mắt quan sát ngôi nhà chật hẹp, chơ vơ trên dốc núi, địa thế ấy rất khó để cho bà ta bỏ trốn, do đó anh gật đầu đồng ý. Được một lát sau bà ta bước ra, nước mắt ngắn dài chảy nhòe nhoẹt trên mặt, nói trong nước mắt: “Cán bộ ơi, tội tôi to lắm. Nhờ cán bộ trông con hộ tôi!”. Vừa dứt lời, bà ta cầm nắm lá khô màu đen đưa lên miệng nhai ngấu nghiến, nuốt vội vàng, sau đó lăn đùng xuống đất bất tỉnh.
Trong lúc anh Tiến còn ngỡ ngàng về hành vi tự tử đột ngột của tội phạm thì bố chồng của bà ta lên tiếng trấn an. “Cán bộ đừng lo, nó khỏe lắm, nó dọa chết mấy lần rồi mà nó vẫn sống đấy”. Anh Tiến lấy lại bình tĩnh, tuy nhiên anh vẫn e ngại lỡ như nắm lá đó là lá ngón (một loại lá cực độc phổ biến ở miền núi) thì khả năng nguy hiểm đến tính mạng rất cao, cuộc truy bắt của anh sẽ thất bại.
Nghĩ vậy, sau khi tìm đủ cách để cho người phụ nữ hồi tỉnh nhưng bất thành, anh Tiến bế xốc bà ta lên vai, xăm xăm bước đi thật nhanh xuống trạm xá gần nhất. Đường đi trơn trượt, nhầy nhụa giữa mùa mưa nếu đi một mình đã khó, huống hồ phải cõng trên lưng một người đàn bà đang nằm sóng soài bất tỉnh. Dù đã quen với những cuộc luồn rừng băng núi nhưng anh Tiến cũng mất mấy phen ngã dúi dụi.
Trung tá Tiến vã mồ hôi khi đưa được người đàn bà vào trạm xá. Cán bộ y tế, sau khi thăm khám tình trạng sức khỏe, đã mỉm cười và nói với trung tá Tiến: “Bà ấy không sao đâu, loại lá mà bà ấy ăn hoàn toàn vô hại”. Đến lúc này, người đàn bà lập tức… choàng tỉnh, lí nhí xin lỗi người vừa cõng mình đi hàng cây số và chấp nhận theo anh về chịu án.
Thấu tình đạt lý
Kiên quyết truy bắt tội phạm, tuy nhiên ẩn đằng sau vẻ ngoài kiên định và gân guốc, anh Tiến còn là một con người biết thấu tình đạt lý. “Có những lúc, luật pháp cũng phải mềm mại, nhân văn một chút…” - trung tá Đỗ Mạnh Tiến nói. Rồi anh kể cho tôi nghe câu chuyện truy bắt một đối tượng cũng về tội buôn bán phụ nữ và trẻ em.
Đối tượng chạy trốn, vượt biên sang Trung Quốc rồi lấy chồng ở bên ấy. Tuy nhiên, sợi dây tình cảm với người thân và quê hương vẫn vương víu nơi Hoàng Thanh Xuân, tên của đối tượng. Trung tá Đỗ Mạnh Tiến nhiều lần động viên gia đình khuyên bảo Xuân ra đầu thú.
Một ngày kia, bố Xuân tự thiêu vì uất ức chuyện gia đình, Xuân đã lén về nhà để chịu tang. Thuộc cấp của anh Tiến đề xuất, đây là cơ hội tốt để bắt Xuân nhưng anh gạt đi và bảo: “Nghĩa tử là nghĩa tận, nên để cô ấy làm tròn chữ hiếu với bố mình”. Sau ba ngày chịu tang bố, Xuân biến nhanh khỏi nhà và trở lại Trung Quốc. Trung tá Tiến động viên anh em trong đội kiên nhẫn chờ đợi. Dịp cúng 49 ngày, Xuân lại về. Cũng như lần trước, sau đó Xuân lại trốn đi mà không chịu ra đầu thú. Và đến dịp cúng 100 ngày, Xuân cũng trở về thắp hương cho bố trước mộ. Theo tập tục tín ngưỡng dân gian thì sau 100 ngày vong hồn mới thực sự siêu thoát, việc trả hiếu với người quá cố đã xong. Đến lúc này anh Tiến mới thực hiện lệnh bắt. Dù việc bắt giữ kéo dài, nhưng hành động của trung tá Đỗ Mạnh Tiến - do nắm được đặc điểm tâm lý của đối tượng - đã khiến cho Xuân “tâm phục, khẩu phục” và người dân địa phương hoan nghênh.
