Gần đây, khi tôi nộp hồ sơ đăng ký kết hôn với một người nước ngoài, nhân viên Sở Tư pháp TP.HCM đã yêu cầu tôi phải làm lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân. Cụ thể, tôi sinh ngày 9-8-1977, được xã xác nhận “từ 1-1-1995 đến năm 2009 độc thân” nhưng nhân viên Sở nói tôi phải được xác nhận từ ngày 10-8-1994... mới đúng. Có cần phải chi ly vậy không khi tôi được biết có địa phương chỉ xác nhận chung chung “từ lúc 18 tuổi (nữ) hoặc 20 tuổi (nam)…” vẫn được chấp nhận?”.
Ông Nguyễn Văn Vũ, Trưởng phòng Hộ tịch-Quốc tịch - Sở Tư pháp TP.HCM, trả lời: Tuổi kết hôn theo Điều 9 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 là từ 20 tuổi trở lên (đối với nam), từ 18 tuổi trở lên (đối với nữ). Theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp, tuổi trên không phải tính theo tuổi tròn mà theo hướng nam đã bước sang tuổi 20 (ngày hôm sau của ngày sinh nhật lần thứ 19), nữ đã bước sang tuổi 18 (ngày hôm sau của ngày sinh nhật lần thứ 17). Ví dụ: Anh A sinh ngày 1-1-1982. Đến ngày 2-1-2001 là anh A đủ tuổi kết hôn.
Về cách xác định tình trạng hôn nhân, Thông tư 01 ngày 2-6-2008 của Bộ Tư pháp (hướng dẫn thực hiện một số quy định của Nghị định 158 ngày 27-12-2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch) quy định: Nội dung xác nhận tình trạng hôn nhân phải được ghi rõ đương sự hiện chưa đăng ký kết hôn với ai, đối với người đang có vợ, có chồng nhưng đã ly hôn hoặc người kia đã chết thì cũng phải ghi rõ.
Theo đó, có ba cách xác nhận tình trạng hôn nhân mà các địa phương vẫn hay làm. 1. Từ năm 20 tuổi (nam) hoặc từ năm 18 tuổi (nữ) đến…; 2. Trường hợp căn cứ vào ngày, tháng, năm sinh thì phải tính chi tiết theo cách tính 19 tuổi + 1 ngày (hoặc 17 tuổi + 1 ngày) như đã nêu ở trên; 3. Trường hợp không có ngày sinh mà chỉ có năm sinh thì xác nhận từ khi đủ tuổi kết hôn. Cả ba cách này đều đúng nên đều được Sở Tư pháp TP.HCM chấp thuận.
Như vậy, nếu không muốn ghi “từ năm 18 tuổi…” mà muốn căn cứ theo ngày, tháng, năm sinh của chị D. thì UBND xã nơi chị cư trú trước khi chuyển đến TP.HCM cần phải ghi chính xác ngày, tháng, năm theo cách tính 17 tuổi + 1 ngày. Vì chị D. sinh ngày 9-8-1977 nên tuổi kết hôn của chị phải được tính từ ngày 10-8-1994 (chứ không phải từ ngày 1-1-1995 như giấy ban đầu đã ghi).
KIM PHỤNG ghi
