Thẩm phán VŨ PHI LONG, Phó Chánh Tòa Hình sự TAND TP.HCM:
CSGT đang tự trói tay mình
Theo Điều 207 BLHS, hành vi đua xe trái phép cấu thành tội phạm nếu thuộc ba trường hợp sau: 1. Đua xe trái phép lần đầu gây thiệt hại cho sức khỏe, tài sản của người khác. (Nếu đua xe lần đầu mà chưa gây hậu quả thì bị xử phạt hành chính). 2. Người đua xe trái phép đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn tiếp tục đua xe. 3. Người đua xe trái phép đã bị kết án về tội đua xe trái phép nhưng chưa được xóa án tích nay lại đua xe trái phép bất kể có gây ra hậu quả gì hay không.
Như vậy về mặt ý thức chủ quan, chỉ cần hai hay nhiều người cùng thực hiện việc đua xe (xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có động cơ) thì đã đủ cơ sở buộc họ chịu trách nhiệm về hành vi này theo những nội dung nêu trên. Luật không hề quy định tội đua xe nhất thiết phải có điểm bắt đầu, điểm kết thúc hay có cá cược. Đây chỉ là tình tiết định khung tăng nặng đối với tội đua xe. Nếu đua xe không cá cược, các đối tượng này sẽ bị xử ở khoản 1, còn nếu có cá cược sẽ bị chuyển sang xử lý ở khoản 2 của điều luật với mức hình phạt cao hơn…
Từ trước đến nay, do những trở ngại từ phía công an nên các tòa án ít xét xử tội đua xe trái phép. Thường trong các cuộc đua xe, “đi bão”, công an có chặn tại điểm đầu và điểm cuối của chặng đường đua để bắt các “quái xế”. Nhưng khi đã bắt quả tang thì công an lại không xử phạt hành chính.
Theo tôi, khi đua xe đang ngày càng nhiều, ngành công an không nên chần chừ cho rằng cần có đủ yếu tố này yếu tố kia mà cần xử phạt hành chính ngay. Việc xử phạt lần đầu này phải được đưa vào tàng thư để lần sau nếu đối tượng còn tiếp tục đua xe thì có cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự.
Kiểm sát viên cao cấp NGUYỄN THANH SƠN, Viện Phúc thẩm III, VKSND tối cao:
Không nên cá thể từng hành vi
Hành vi đua xe bao gồm rất nhiều hành vi như đánh võng, lạng lách, tuýt còi, chạy bằng một bánh, chạy bằng chân hay tháo một bộ phận an toàn nào đó (thắng xe) ra chạy… Vì thế không thể nói việc đua xe trái phép chỉ xử lý được khi có điểm bắt đầu, điểm kết thúc và có yếu tố cá cược. Bởi việc đua xe giữa các đối tượng với nhau đôi khi chỉ là sự thách đố, trổ tài hay một động cơ nào khác.
Hành vi đua xe trái phép phải được nhìn một cách tổng thể nên việc ngành công an cá thể hóa để xử phạt từng hành vi như đánh võng, lạng lách… là chưa đúng. Còn việc cá cược trong đua xe sẽ là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự của những “quái xế”.
Tình trạng đua xe đang diễn ra nhiều nhưng để xác định thế nào là đua xe thì lại chưa có một văn bản hướng dẫn của các cơ quan cấp trung ương. Từ đó dẫn đến những lúng túng trong xử lý. Các ngành cần ngồi lại với nhau để cụ thể hóa luật cho dễ áp dụng, tránh những chệch choạc và thể hiện được tính nghiêm minh của pháp luật.
HOÀNG YẾN ghi
