Cơn lốc tín dụng đen vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại khi các vụ vỡ nợ vẫn liên tục xảy ra, vụ sau lớn hơn vụ trước.
Sập bẫy vì mê lãi cao
Ngày 3-11, TAND tỉnh Khánh Hòa đã tuyên phạt Lê Thị Thúy Oanh (thôn Thái Thông, xã Vĩnh Thái, TP Nha Trang) - giám đốc doanh nghiệp tư nhân Hoàng Đăng 20 năm tù giam về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo cáo trạng, năm 2006, sau khi thắng lớn nhờ buôn bán hải sản, Oanh mua khách sạn 34C-D Nguyễn Thiện Thuật, TP Nha Trang và thành lập doanh nghiệp tư nhân Hoàng Đăng để kinh doanh bất động sản, nhà hàng, khách sạn. Chỉ thời gian sau, Oanh “tậu” hàng loạt nhà hàng, khách sạn lớn ở TP Nha Trang. Chưa hết, nữ “đại gia” này còn đầu tư mua tám xe tải và hai xe ô tô thuộc hàng “khủng”, 43 lô đất ở Diên Khánh, chín lô đất ở Cần Thơ... Từ đó, Oanh nổi lên như một doanh nhân trẻ thành đạt trong giới kinh doanh bất động sản ở Nha Trang.
Người dân bao vây trước nhà một con nợ ở Nha Trang. Ảnh: THÀNH NGUYỄN
Thế nhưng, không ai ngờ rằng, tất cả các khối tài sản kếch xù nói trên chỉ là vỏ bọc hào nhoáng bên ngoài của “đại gia” Oanh. Để có tiền kinh doanh, Oanh đã táo bạo đi vay “tín dụng đen” của nhiều người với lãi suất cao 4,25%-9%/tháng. Đến cuối năm 2010, cả TP Nha Trang bàng hoàng bởi bà chủ doanh nghiệp Hoàng Đăng bể nợ hàng trăm tỉ đồng. Đến thời điểm ra tòa, dù đã cấn trừ hết tất cả tài sản, Oanh vẫn còn nợ gần 32,6 tỉ đồng.
Ngay tại phiên xử này, các khổ chủ đã liên tục chửi rủa, khóc lóc kể tội Oanh. Hỏi tại sao lại dễ dàng cho Oanh vay một số tiền lớn như vậy, chị Lê Thị Thoa (phường Phước Tân, TP Nha Trang), một nạn nhân của Oanh, rầu rĩ nói: “Tại tôi ham tiền lãi cao nên mới “sập bẫy” của nó”.
Chị Thoa kể: Do quen biết trong quá trình mua bán ở chợ Đầm (Nha Trang), từ năm 2006, Oanh vay tiền của chị Thoa để làm ăn. Ban đầu, Oanh dùng “chiêu” trả lãi cao, đầy đủ, đúng hẹn để tạo niềm tin. Sau đó, Oanh liên tục hỏi vay của chị Thoa nhiều lần với số tiền lớn. Mặc dù không đủ tiền cho vay theo yêu cầu của Oanh nhưng thấy lãi suất lên đến 8%-9%/tháng, chị Thoa đi vay tiền của chị Nguyễn Thị Anh đưa cho Oanh vay lại để hưởng chênh lệch. Khi chị Anh yêu cầu có tài sản thế chấp, Thoa thông báo cho Oanh biết. Và để vay được tiền, Oanh mượn sổ đỏ của một số người quen đưa cho Thoa và nói dối đây là tài sản của Oanh mua chưa làm thủ tục sang tên để Thoa đem thế chấp cho chị Anh.
Tổng cộng, Oanh vay của chị Thoa 14 tỉ đồng. Đến đầu năm 2010, Oanh trả nợ cho chị Thoa được 5 tỉ đồng bằng cách bán bốn lô đất ở Diên Khánh, còn lại 9 tỉ đồng đành khất nợ. Chị Thoa chưa hết bàng hoàng: “Hồi đó, cứ thấy tiền lãi cao là mờ mắt, đi huy động vốn để cho Oanh vay lại lấy tiền lời. Bây giờ nó vỡ nợ rồi mình mới tỉnh ngộ. Có ai kinh doanh gì mà có lãi để trả cho mình lên đến 9%/tháng”.
Đặt niềm tin nhầm chỗ
Cũng trong vụ án này, từ tháng 2 đến tháng 9-2009, chị Mã Thị Kim Oanh (phường Tân lập, TP Nha Trang) đã 45 lần cho Thúy Oanh vay tổng cộng gần 23,6 tỉ đồng. “Hồi đầu, thấy Thúy Oanh có tài sản lớn, vay tiền trả lãi rất uy tín nên tôi rất tin tưởng. Với giọng ngon ngọt của Oanh, tôi đem cả tiền lãi mà thị trả cộng với tiền làm ăn được đem cho thị vay tiếp để lấy lãi cao hơn. Trong nghề này, tiền lãi giống như một thứ ma túy, nó làm mình mụ mị cả đầu óc, đến khi tỉnh ngộ thì đã muộn” - chị Kiều Oanh kể.
Từ ngày bà chủ khách sạn Hoàng Đăng vỡ nợ, chị Kiều Oanh gầy rộc cả người, về nhà không dám nhìn mặt chồng. “Người ta nói, không bao giờ bỏ trứng vào một giỏ, vậy mà tôi lại dồn tất cả tiền bạc có được để đưa cho Oanh vay. Đúng là khôn ba năm, dại một giờ!” - chị Kiều Oanh nói giọng chua xót.
Các vụ vỡ nợ “tín dụng đen” cho thấy hầu hết các khổ chủ đều sập bẫy vì ham lãi cao. Cho đến bây giờ, người dân Nha Trang vẫn chưa quên vụ Huỳnh Thị Minh Nguyệt, nguyên chủ tịch phường Vạn Thạnh (TP Nha Trang), vỡ nợ hơn 4 tỉ đồng. Chị Đào Thị Mai (22 Hai Bà Trưng, TP Nha Trang), người bị bà Nguyệt “giật” 1,75 tỉ đồng, kể lại: “Nhà tôi buôn bán nhỏ nên cũng có dư dả một ít tiền đem cho vay lấy lãi. Khi bà Nguyệt đặt vấn đề vay tiền để buôn bất động sản và sẵn sàng trả lãi cao, tôi đã chạy vay tiền của chủ một cửa hàng kinh doanh đồ thể thao về cho bà ấy vay lại để kiếm lời”. Và rồi chị Mai đã dính bẫy.
“Đến khi người ta bàn tán xôn xao bà Nguyệt vỡ nợ, tôi vẫn không tin. Gặp tôi, bà Nguyệt vẫn nói rất ngọt: “Em yên tâm, chẳng qua đó chỉ là “chiêu” để người ta nói xấu chị thôi. Chị làm ăn lớn nên rất uy tín”. Đến khi bà Nguyệt bị đình chỉ công tác, công an bắt vì tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản thì tôi mới té ngửa...” - chị Mai nhớ lại. Từ ngày sập bẫy bà Nguyệt, chị Mai phải dành dụm tiền để trả nợ cho người ta. “Chủ nợ cũng thông cảm nhưng mình cũng phải trả nợ cho người ta. Với cái quán cơm nhỏ này, không biết bao giờ tôi mới trả hết nợ”.
Chị Nguyễn Thị Thảo rưng rưng nước mắt kể về hoàn cảnh của mình khi bị Hồ Thị Chín “xù nợ”. Ảnh: THÀNH NGUYỄN
Trong những vụ vỡ nợ ở Nha Trang, thuộc hàng quái chiêu nhất chính là Lê Thị Mai ở khu Thánh Gia (phường Vĩnh Nguyên, TP Nha Trang). Buôn bán tôm ghẹ nhưng Mai đã vay mượn rồi chiếm đoạt của những người cho vay với số tiền hơn 4,6 tỉ đồng, 146 chỉ vàng và 1.500 USD. Chị T. (đường Trần Phú, Vĩnh Nguyên), một trong những nạn nhân của Mai, cho biết: Có lần Mai vay 10 triệu đồng để lấy vốn buôn bán tôm, ghẹ. Đúng hẹn, Mai đến trả đủ gốc và 700.000 đồng tiền lãi.
Những lần sau thiếu vốn, Mai lại đến gặp chị T. để vay tiền và lần nào cũng vậy, Mai đều trả gốc và lãi sòng phẳng, đúng hẹn. Quá tin tưởng, đến giữa năm 2006, chị T. nhận lời “hùn vốn” làm ăn với Mai. Chị đưa Mai 90 triệu đồng thì 10 ngày sau, Mai đưa chị T. 5 triệu đồng tiền lãi được chia. Tháng 9-2006, Mai cho biết có mối hàng lớn, nhờ chị T. huy động khoảng 1 tỉ đồng, lãi hấp dẫn, khoảng một tháng sau sẽ trả cả lãi lẫn vốn. Tin tưởng “viễn cảnh” do Mai vẽ ra, trong vòng 10 ngày, chị T. đưa cho Mai tổng cộng 780 triệu đồng và 80 chỉ vàng.
Đến hạn trả nợ nhưng không thấy Mai nói gì, chị T. gọi điện thoại hỏi thì Mai cứ ậm ờ. Sau đó không lâu, Mai chủ động đến gặp chị T. đưa xem “cuốn sổ nợ” của bốn người và bốn tờ giấy nhận hàng tôm, ghẹ trị giá 1,7 tỉ đồng và hứa khi nào được thanh toán sẽ trả ngay. Lời hứa này của Mai khiến chị T. tin... sái cổ, thông cảm với Mai và tiếp tục cho nợ. Thế nhưng chị T. đâu ngờ rằng trước chị, Mai còn vay của nhiều người khác với số tiền lớn. Chị T. cũng thừa nhận: “Tôi sập bẫy cũng vì ham lãi cao. Nhưng phải nói thật, thủ đoạn của nó rất tinh vi...”.
Tan cửa, nát nhà
Hơn hai năm đã trôi qua, bà Linh Thị Mẹo (đường Nguyễn Thái Học, TP Nha Trang) vẫn còn mang món nợ mà bà Chủ tịch phường Huỳnh Thị Minh Nguyệt khả kính “tặng”. Tháng 8-2007, biết bà Mẹo đang cần tiền trả nợ, Nguyệt đã dùng lời ngon ngọt để bà Mẹo lấy sổ đỏ đến Ngân hàng Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long thế chấp vay 350 triệu đồng. Bà Mẹo lấy 150 triệu đồng để trả nợ, còn 200 triệu đồng đưa cho Nguyệt vay lại với lãi cao hơn lãi suất ngân hàng. “Khi nghe tin bà Nguyệt vỡ nợ, tôi gần như chết ngất, bởi tôi đã giấu gia đình việc cho bà Nguyệt vay tiền. Tôi phải lánh sang nhà em gái suốt một tuần mới dám về nhà...”. Bây giờ, chồng con bà Mẹo vẫn đang phải è cổ tích góp từng đồng tiền công thợ hồ để trả nợ ngân hàng.
Năm 2005, thông qua một người cùng làm ở phường, Nguyệt làm quen với anh Huỳnh Như Dương (trú tổ 10, thôn Phú Nông, xã Vĩnh Hiệp, TP Nha Trang). Tuy mới quen, Nguyệt vẫn đặt vấn đề vay anh Dương 100 triệu đồng để “góp vốn” với một đại gia ở Nha Trang kinh doanh bất động sản. Nhà không có tiền nhưng nể bạn và vị chủ tịch phường, anh Dương bấm bụng lấy sổ đỏ của nhà mình thế chấp ngân hàng để lấy tiền cho Nguyệt. Năm 2006, Nguyệt trả hết số tiền cho ngân hàng để vợ chồng anh Dương lấy sổ đỏ về. Ngay sau đó, bà chủ tịch phường lại đặt vấn đề vay tiếp 180 triệu đồng. Vợ chồng anh Dương hoàn toàn không muốn nhưng cũng khó lòng từ chối.
Năm 2007, Nguyệt trả hết số tiền nói trên và tiếp tục hỏi vay thêm 250 triệu đồng nữa. Cả nể và thấy hai lần trước bà chủ tịch trả sòng phẳng, đúng hạn nên Dương lại “chiều”. Nhưng lần này thì khác. Khi hết hạn vay, Nguyệt chỉ trả 100 triệu đồng, còn lại 150 triệu đồng “bán cái” cho chủ nhà! Sau đó, vợ chồng anh Dương phải chạy đôn chạy đáo lo tiền trả ngân hàng để khỏi bị xiết nhà. Cũng vì việc này, anh Dương đã bị vợ “cạch mặt” một thời gian dài. Bây giờ ngẫm nghĩ lại vụ việc, anh Dương mới thấy mình dại. “Nhà mình đang ở lại đem đi thế chấp cho người ta mượn tiền. Đúng là không có cái dại nào bằng cái dại này” - anh Dương bày tỏ.
Con từ vợ bỏ
Trong cơn lốc “tín dụng đen” ở Nha Trang, cuối năm 2008, Hồ Thị Chín (vợ phó chủ tịch UBND phường Vĩnh Trường, TP Nha Trang) vỡ nợ hơn 8 tỉ đồng. Hàng chục chủ nợ đã kéo đến bao vây trụ sở UBND phường Vĩnh Trường kêu khóc, nhiều người xỉu tại chỗ. Trong số những người bị giật nợ, chị Nguyễn Thị Thảo (phường Vĩnh Trường) là trường hợp đáng thương nhất. Nhà nghèo, gia đình chị ở trên núi, làm lụng vất vả tích cóp từng đồng, mơ đến ngày xây lại ngôi nhà. Vậy mà chỉ vì ham lãi suất cao, chị Thảo đã quyết định “đầu tư” cho bà Chín vay 60 triệu đồng.
Khi nghe tin bà Chín vỡ nợ, chị Thảo như... chết lặng. Ngay tại trụ sở phường, chị Thảo rưng rưng nước mắt: “Bây giờ tôi thành người trắng tay, không biết phải ăn nói thế nào với chồng con. Từ ngày bà Chín bể nợ, chồng tôi cứ đi uống rượu suốt, về đến nhà lại đánh đập, mắng chửi tôi!”. Nghe đâu sau vụ ấy, vợ chồng chị Thảo đã ly dị, chồng chị bỏ vào TP.HCM làm ăn.
Vụ giám đốc “siêu lừa” Huỳnh Tấn Hoan (Cồn Giữa, Xương Huân, TP Nha Trang) lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt 22,8 tỉ đồng và lừa đảo cũng đã làm nhiều gia đình điên đảo. Trong số những nạn nhân của Hoan, chị P. (phường Phước Hải, TP Nha Trang) là người đau đớn nhất. Nghe lời đường mật của vị giám đốc trẻ tuổi, chị P. đã giấu chồng đem giấy tờ nhà đi vay ngân hàng hơn 500 triệu đồng rồi ký hợp đồng cho Hoan mượn lại với điều kiện hằng tháng Hoan phải trả lãi suất ngân hàng và trả thêm 2% lãi suất cho chị P. Tiếp đó, chị P. còn đi vay bạn bè với lãi suất thấp rồi cho “ông trùm” vay lại để hưởng chênh lệch.
Khi vụ việc bị vỡ lở, các chủ nợ của chị P. đổ xô đến nhà đòi tiền, có người còn thuê cả bọn “mặt rô” đến hăm dọa. Đến lúc này, chồng chị mới té ngửa và... ngất xỉu! Bị ngân hàng xiết nhà, gia đình chị P. phải nương nhờ nhà ngoại. Con chị học hành sa sút vì gia đình nợ nần. Chị P. đau đớn: “Có hôm nghĩ dại, muốn chết quách đi cho xong, nhưng nghĩ đến con cái lại gắng gượng để sống. Nếu biết có ngày hôm nay, tui đâu có dại dột như vậy”.
THÀNH NGUYỄN
(Nguyệt san Pháp Luật TP.HCM số 173)
